قهوه بدون کافئین یک گزینه محبوب برای افرادی است که به قهوه علاقمند هستند اما نمیخواهند اثرات کافئین را تجربه کنند. این نوشیدنی نه تنها طعم و عطر خود را حفظ میکند، بلکه به کاربران این امکان را میدهد که در هر زمانی از روز از آن لذت ببرند.
تاریخچه قهوه بدون کافئین
قهوه بدون کافئین برای اولین بار در اوایل قرن بیستم معرفی شد. در سال 1903، یک تاجر آلمانی به نام «ملتزر» برای کاهش کافئین از روشهای شیمیایی استفاده کرد. این روشها شامل استفاده از حلالهای آلی برای استخراج کافئین بود. با گذشت زمان، تکنیکهای تولید این نوشیدنی بدون کافئین بهبود یافت و روشهای جدیدی مانند روش آب یا روش دیاکسید کربن توسعه یافت. این پیشرفتها باعث شد که قهوه بدون کافئین به یکی از محصولات محبوب در بازار تبدیل شود.
تفاوت قهوه بدون کافئین و قهوه معمولی
- محتوای کافئین
قهوه معمولی: حاوی کافئین است که معمولاً بین ۹۵ تا ۲۰۰ میلیگرم در یک فنجان قهوه دارد.
قهوه بدون کافئین: میزان کافئین آن به طور قابل توجهی کاهش یافته و معمولاً بین ۲ تا ۵ میلیگرم در هر فنجان وجود دارد.
- تأثیر بر بدن
قهوه معمولی: میتواند انرژی و هوشیاری را افزایش دهد، اما در برخی افراد ممکن است باعث اضطراب، بیخوابی یا افزایش ضربان قلب شود.
قهوه بدون کافئین: معمولاً گزینهای مناسبتر برای افرادی است که به کافئین حساس هستند یا به دلیل مشکلات پزشکی نمیتوانند کافئین مصرف کنند.
- روش تهیه
قهوه معمولی: معمولا با دانههای قهوه برشته شده تهیه میشود.
قهوه بدون کافئین: دانههای قهوه قبل از برشته شدن با استفاده از روشهای خاصی (مانند روشهای شیمیایی یا آبکشی) از کافئین حذف میشوند.
- طعم و عطر
قهوه معمولی: به خاطر وجود کافئین، میتواند طعم و عطر قویتری داشته باشد.
قهوه بدون کافئین: ممکن است کمی تلخی کمتری داشته باشد و طعم آن به دلیل فرآیند حذف کافئین ممکن است تغییر کند.
- فایدههای سلامتی
قهوه معمولی: میتواند با مزایای سلامتی مانند کاهش خطر برخی بیماریها همراه باشد، اما مصرف زیاد آن ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشد.
قهوه بدون کافئین: همچنان میتواند بدون عوارض جانبی ناشی از کافئین فواید مشابهی داشته باشد.
خواص قهوه بدون کافئین
قهوه بدون کافئین، که به آن قهوه دکافئینه نیز گفته میشود، فواید متعددی دارد که میتواند برای افرادی که نمیخواهند یا نمیتوانند کافئین مصرف کنند، مناسب باشد. در ادامه به برخی از این فواید اشاره میکنیم:
کاهش اضطراب و استرس:
قهوه دکافئینه میتواند به کاهش احساس اضطراب کمک کند، زیرا کافئین میتواند در برخی افراد احساس نگرانی را تشدید کند.
بهبود خواب:
مصرف قهوه بدون کافئین در ساعات پایانی روز میتواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند، زیرا فاقد کافئینی است که میتواند خواب را مختل کند.
حفاظت از کبد:
برخی تحقیقات نشان دادهاند که قهوه، حتی بدون کافئین، ممکن است از کبد در برابر بیماریهای مختلف محافظت کند.
محتوای آنتیاکسیدانی:
قهوه دکافئینه نیز حاوی آنتیاکسیدانهایی است که میتوانند به کاهش التهاب و محافظت از سلولها در برابر آسیب کمک کنند.
کاهش خطر بیماریهای مزمن:
مصرف منظم قهوه، چه با کافئین و چه بدون آن، میتواند با کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن مانند دیابت نوع ۲ و بیماریهای قلبی مرتبط باشد.
طعم و عطر:
میتواند طعمی لذیذ و خوشایند داشته باشد و برای افرادی که عاشق قهوه هستند ولی نمیخواهند کافئین مصرف کنند، گزینهای عالی است.
چه افرادی بهتر است از قهوه بدون کافئین استفاده کنند؟
قهوه بدون کافئین برای گروههای خاصی از افراد میتواند گزینه بهتری باشد. در ادامه به چند دسته از این افراد اشاره میشود:
- افرادی که نسبت به کافئین حساسیت دارند و با مصرف آن دچار اضطراب، بیخوابی یا تپش قلب میشوند.
- زنانی که باردار هستند یا نوزاد شیرخوار دارند، معمولاً توصیه میشود که مصرف کافئین را کاهش دهند. قهوه دکافئینه میتواند گزینهای امنتر باشد.
- افرادی که دچار بیخوابی یا اختلالات خواب هستند، بهتر است از قهوه بدون کافئین استفاده کنند تا خواب آنها مختل نشود.
- کسانی که با مشکلات اضطراب یا اختلالات روحی مواجهاند، ممکن است با مصرف کافئین دچار تشدید علائم شوند.
- افرادی که به بیماریهای قلبی یا فشار خون بالا مبتلا هستند، ممکن است بهتر باشد از قهوه دکافئینه استفاده کنند تا از عوارض کافئین جلوگیری کنند.
- با افزایش سن، برخی افراد ممکن است به کافئین حساستر شوند. قهوه بدون کافئین میتواند گزینهای مناسب برای آنها باشد.
- افرادی که میخواهند به تدریج مصرف کافئین را کاهش دهند، میتوانند از قهوه دکافئینه به عنوان یک جایگزین استفاده کنند.
چه افرادی بهتر است قهوه بدون کافئین مصرف نکنند؟
قهوه بدون کافئین به طور کلی بیخطر است، اما برخی افراد ممکن است بهتر باشد از مصرف آن خودداری کنند یا با احتیاط بیشتری مصرف کنند. در ادامه به این افراد اشاره میشود:
فرآیند حذف کافئین ممکن است شامل استفاده از مواد شیمیایی باشد. افرادی که به این مواد حساسیت دارند، باید در انتخاب قهوه دکافئینه دقت کنند.
برخی افراد ممکن است به قهوه، چه با کافئین و چه بدون آن، واکنشهای گوارشی مانند سوءهاضمه یا ریفلاکس معده داشته باشند.
اگر فردی به مصرف کافئین عادت کرده باشد و بخواهد به طور ناگهانی از قهوه دکافئینه استفاده کند، ممکن است دچار علائم ترک شود. بهتر است به تدریج مصرف کافئین را کاهش دهند.
قهوه دکافئینه ممکن است طعم متفاوتی نسبت به قهوه معمولی داشته باشد. اگر فردی به طعم خاص قهوه معمولی عادت کرده باشد، ممکن است از قهوه بدون کافئین راضی نباشد.
در برخی موارد، افرادی که دارای شرایط خاص پزشکی هستند (مانند برخی از بیماریهای کبدی) باید در مصرف هر نوع قهوه، از جمله قهوه دکافئینه، احتیاط کنند و با پزشک خود مشورت کنند.
اگر هدف مصرف قهوه افزایش انرژی و تمرکز باشد، قهوه دکافئینه ممکن است به اندازه قهوه معمولی مؤثر نباشد.
روشهای تولید قهوه بدون کافئین
امروزه چندین روش برای تولید قهوه بدون کافئین وجود دارد که هر یک ویژگیها و مزایای خاص خود را دارند. یکی از محبوبترین این روشها، روش «آب» است که در آن دانههای قهوه در آب داغ خیسانده میشوند تا کافئین و سایر مواد محلول استخراج شوند. این روش به دلیل عدم استفاده از مواد شیمیایی، به عنوان یک گزینه طبیعی و سالم شناخته میشود.
روش دیگر، استفاده از دیاکسید کربن است. در این روش، دانههای قهوه تحت فشار و دما قرار میگیرند تا کافئین آنها استخراج شود. این روش به حفظ طعم و عطر آن کمک میکند و از نظر علمی نیز یکی از کارآمدترین روشها برای تولید قهوه بدون کافئین به شمار میرود.